Od kilku tygodni oglądamy w NRK 1 dokumentalną serię Nesevis. Jej bohaterem jest Szwed Richard Juhlin, który znany jest Skandynawom jako osoba o wybitnie wyostrzonym zmyśle powonienia. Ostatni odcinek poświęcony był konserwowaniu żywności. W tym mieszkańcy Północy są mistrzami. Jak bowiem przetrwać mieli długi okres mroku, sztormów i dojmującego chłodu, gdyby nie zapasy przygotowane w krótkim czasie, gdy ziemia rodziła, a morze darowało sieci pełne ryb? Norweska kuchnia to przede wszystkim królestwo utrwalonych, zasolonych, zasuszonych czy zaoctowanych darów natury. Taka tradycja.
W środę zobaczyliśmy jak Richard - ten najlepszy nos świata (verdens beste nese) ucieka w popłochu przed zapachem, który przyprawia go o mdłości.
A cóż to za zapach?
Kiszona ryba.
W Norwegii kisi się pstrągi (raake orret). Przepis jest podobny do naszego na kiszone ogórki, z tym że solankę dodatkowo się dosładza. Wiadomo, ogórki - im twardsze po ukiszeniu - tym lepsze. Naiwnością byłoby jednak sądzić, że pstrąg stwardnieje w zalewie. Po kilku miesiącach fermentowania w solance przypomina mazistą bryję. Ludzie zatrudnieni przy produkcji powinni chyba dostawać dodatek za szkodliwe warunki pracy ze względu na smród unoszący się nad kadziami. Ciekawe, do jakich sposobów muszą się uciekać, aby zmyć z siebie ten odór przed powrotem do domu.
Ale może nam, Polakom, łatwiej byłoby go znieśc? Woń naszej kiszonej kapusty kojarzy się podobno Europejczykom z padliną, a my jakoś akceptujemy ten zapach.
Bo wiemy, że kryje się za nim chrupiące, soczyste, pełne witamin i mikroelemetów kulinarne cudo.
***
Norweskie słowo nesevis oznacza osobę o szczególnie wyostrzonym węchu. My chyba takiego słowa w języku polskim nie mamy.
***
A propos konserwowanej (tu: suszonej) żywności.
Sąsiad, pan w słusznym wieku, to zapalony rybak. I do tego najlepszy kumpel naszego czworonoga.
Podsuwa mu suszonego dorsza.
A pies wtedy zapomina, kto jego pan.
Pozdrawiam, ha det bra!
Reniferowa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz